Sunday, 12 November 2017

ມົນລະພິດ ບໍ່ພຽງແຕ່ ເປັນອັນຕະລາຍ ຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມ ແຕ່ຍັງເປັນ ອັນຕະລາຍຕໍ່ ສຸຂະພາບອີກ


ຊາຍອິນເດຍຄົນນຶ່ງຫລຽວເບິ່ງກະດານຂ່າວບອກລະດັບຂອງມົນລະພິດປະຈໍາວັນ ທີ່ກົມອຸຕຸນິຍົມຂອງອິນເດຍ ປະກາດໃນວັນທີ 21 ຕຸລາ, 2017, ນຶ່ງມື້ຫລັງຈາກການສະຫລອງບຸນ Diwali ໃນນະຄອນຫລວງ New Delhi.
 ມົນລະພິດມີສ່ວນເຮັດໃຫ້ຄົນເສຍຊີວິດໃນແຕ່ລະປີ ຫລາຍກວ່າການເປັນພະຍາດ
ໃດໆ ໝົດ. ນັ້ນຄືຫົວຂໍ້ ຂອງບົດລາຍງານ ໃນວາລະສານ​ການ​ແພດ Lancet ​ທີ່ພິມ
ເຜີຍແຜ່ໃນທ້າຍເດືອນຕຸລາຜ່ານມານີ້. ການສະທ້ອນສ່ວນນຶ່ງ ຕໍ່ຈໍານວນການຕາຍ
ອັນຫລວງຫລາຍນີ້ ແມ່ນກ່ຽວຂ້ອງກັບການຖືກັນວ່າ ມົນລະພິດ ກໍແມ່ນບັນຫາທາງ
ສຸຂະພາບອັນນຶ່ງ ແທນທີ່ຈະຖືວ່າ ມັນເປັນພຽງບັນຫາດ້ານສິ່ງແວດລ້ອມເທົ່ານັ້ນ.
ຂໍ້ສໍາຄັນທີ່ໄດ້ມາຈາກບົດລາຍງານນີ້ກໍຄື ມົນລະພິດທໍາລາຍບໍ່ພຽງແຕ່ສິ່ງ ແວດລ້ອມ
ເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ມັນຍັງທໍາລາຍສຸຂະພາບຂອງຄົນນໍາອີກ. ທ່ານ Andrew McCarator
ຈາກອົງການ Pure Earth ກ່າວວ່າ “ມັນສັງຫານຊີວິດຄົນ​ຫລາຍ​ກວ່າສົງຄາມແລະ
ຄວາມຫິວ, ຫລາຍກວ່າພະຍາດ ໄຂ້ມາເລເຣຍ ຫລື ໂຣກເອດສ໌ ຫລືໂຣກອະຫິວາ
ອີກດ້ວຍ. ການຕາຍທີ່ເກີດຈາກພະຍາດທັງໝົດເຫລົ່ານີ້ ທຽບບໍ່ຕິດເລີຍກັບການ
ຕາຍທີ່ເກີດມາຈາກມົນລະພິດ.”
ສິ່ງສໍາຄັນອີກອັນນຶ່ງ ຖອດຖອນຈາກບົດລາຍນັ້ນກໍຄື ອັດຕາການຕາຍດັ່ງກ່າວ ກ່ອນ
ອື່ນໝົດ ແມ່ນມີຜົນກະທົບ ຕໍ່ຜູ້ທີ່ປະສົບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກຫລາຍທີ່ສຸດໃນການໄດ້ຮັບ
ການຊ່ວຍເຫລືອ.

ທ່ານOlusoji Adeyi ຈາກກຸ່ມທະນາຄານໂລກເວົ້າວ່າ “ໃນປີ 2016, ຕາມຄວາມ
ເປັນຈິງແລ້ວ ມົນລະພິດມີສ່ວນເຮັດໃຫ້ຄົນເສຍຊີວິດ 9 ລ້ານ 6 ແສນຄົນ. 92 ເປີເຊັນຂອງຈໍານວນຜູ້ເສຍຊີວິດເຫລົ່ານັ້ນ ແມ່ນຢູ່ໃນບັນດາປະເທດທີ່ມີລາຍ
ໄດ້ຕໍ່າ ແລະລາຍໄດ້ປານກາງ. ນັ້ນເປັນຕົວເລກທີ່ຫລວງຫລາຍສໍາລັບພວກເຮົາ. ມັນຫລວງຫລາຍໃນເລື່ອງການແຈກຢາຍບັນຫາອອກໄປ. ຖ້າຈະເວົ້າຢ່າງງ່າຍໆ
ແລ້ວ ກໍຄື ການແບ່ງປັນການແບກຫາບບັນຫາ ແມ່ນບໍ່ຍຸຕິທໍາ.”
ພວກ​ນັກຄົ້ນຄວ້າ​ເວົ້າວ່າ ສະໝອງຂອງ​ພວກ​ເຮົາ​ເຮັດ​ໃຫ້ການ​ຕໍ່ສູ້​ກັບ​ມົນ​ລະ​ພິດ
ຍາກ​ກວ່າ​ການ​ຕໍ່ສູ້​ກັບ​ພະຍາດ​ອື່ນໆ. ດຣ. Philip Landrigan ຈາກວິທະຍາໄລ
ແພດສາດ Mount Sinai ໃຫ້ຄໍາເຫັນວ່າ “ມະນຸດເຮົາຕາມທໍາມະຊາດແມ່ນຕອບ
ໂຕ້ຕໍ່ການນາບຂູ່ທີ່ເກີດຂຶ້ນໄວໆ. ພະຍາດຕິດແປດເຊັ່ນໄວຣັສ Zika, ເຊັ່ນໄຂ້
ເລືອດອອກ ທີ່ເຮັດໃຫ້ຄົນເຈັບປ່ວຍຢ່າງວ່ອງໄວ ແລະເຈັບປ່ວຍແບບເຫັນໄດ້
ຢ່າງຊັດເຈນນັ້ນ ແມ່ນເຮັດໃຫ້ສັງຄົມສົນໃຈຫລາຍອີ່ຫລີ. ແຕ່ກົງກັນຂ້າມ, ພະ
ຍາດທີ່ບໍ່ຕິດຕໍ່ກັນໄດ້, ພະຍາດ ຊໍາເຮື້ອ [ທີ່ເກີດມາຈາກ] ມົນລະພິດ, ການພິການ
ທາງການຮຽນ, ໂຣກມະເຮັງ, ພະຍາດປອດຊໍາເຮື້ອ ແມ່ນໃຊ້ເວລາຫລາຍປີ ກວ່າຈະສະແດງຜົນກະທົບອອກມາໃຫ້ເຫັນ. ການເຊື່ອມຕໍ່ລະຫວ່າງສາເຫດ
ກັບຜົນກະທົບຂອງມັນ ບໍ່ເຫັນໄດ້ຢ່າງເດັ່ນຊັດ ແລະຜູ້ຄົນກໍຄິດເຖິງມັນລຸນຫລັງ
ການຄິດກ່ຽວກັບໂຣກອື່ນໆ.”

ເລື່ອງມົນລະພິດໃນອາກາດທີ່ມີຢູ່ທົ່ວໄປໃນອິນເດຍ ແລະຈີນກໍເຊັ່ນກັນ, ດັ່ງທີ່ທ່ານ
Gardiner Harris ຈາກໜັງສື​ພິມ​ນີວ New York Time ໃຫ້ຄໍາເຫັນວ່າ “ອິນເດຍ
ກາຍມາເປັນອັນຕະລາຍຢ່າງໃຫຍ່ຫລວງເພີ້ມຂຶ້ນຕະຫລອດ 20 ປີ ຜ່ານມາ ຍ້ອນອາກາດທີ່ມີມົນລະພິດ.... ມັນເປັນອັນຕະລາຍ ໃນແບບທີ່ວ່າ ພວກເຮົາ
ບໍ່ເຄີຍເຫັນມາກ່ອນຢູ່ໃນໂລກນີ້.”


ແຫຼ່ງຂ່າວ VOA

No comments:

Post a Comment